Чачба, Ҭанури
| Аҳкәажә Ҭанури Чачба | |
|---|---|
| Аҳкәажә Ҭанури Адиан | |
 | |
| Аира | 1600 |
| Аԥсра |
1628 Гыртәыла аҳратәра |
| Адин | Ақьырсианра |
| Ахаҵа |
Леуан II Адиан |
| Ахәыҷқәа | ҩыџьа ахәыҷқәа |
Аҳкәажә Ҭанури — Аҳкәажә ма дедобал (1613-1628), еицырдыруа Агыртәыла аҳ - Леуан II Адиан иԥҳәыс[1].
Абиографиа
[аредакциазура | акод аредакциазура]Ҭанури диит ажәафтәи ашәышықәса 90-тәи ашықәсқәа раан, мамзаргьы ажәибжьтәи ашәышықәса алагамҭазы, Аԥсны, аҭауад Саҭеман Чачба иҭаацәараҿы[1]. 1613 ашықәс азы Агыртәыла аҳ Леуан Адиан ԥҳәысс дигеит[1]. Уи ҟаҵан еигәылацәаз аҩ-ҳәынҭқаррак рыбжьара аҭынчра ҟаларц азы. Акатоликтә миссионер Ламберти излеиҳәо ала, Ҭанури:[1]
«...Лыԥсабаратә ԥшӡара адагьы, лыжәла зху аҳәсаа ишрықәнагахо аҟазшьа бзиақәа зегьы лыман: аӡахра, аԥхьара, аҩра, агәыҭбаара, аҳаҭырқәҵара рҿы лара лзы еиԥшыз дыҟамызт, убри аҟынтә лаҳаракыра лтәылаҿы инхоз ауаа, лалзы, ргәы хыҭхыҭуан».[1]
Ҭанури ҩыџьа аԥацәа лыхшеит, аха урҭ рхәыҷраан иԥсит[2]. Хара имгакәа Ҭанури лахь агәеицәыхьшәашәахара аирԥшо далагеит. Леуан бзиа дибеит Дереџьан, иабшьа иԥҳәыс. Леуан раԥхьа маӡала, нас аргамала иԥҳәыс диӷалатит. Абар ари зегь збоз А. Ламберти ишиҳәо:
"...уи аамҭазы, аҳ, Липартиант иԥҳәыс лахь абзиабара даналанахалаз, игәҭакы аҽызишәра данаҿыз, даҽаӡәы иԥҳәыс, аҳкәажә, длеиҽырбон, насгьы иԥхашьоу хымҩаԥгашьала лара длеизааигәахеит. Уи ивизир, илаҩ - Папониа иакәын..."[3]
Аԥсра
[аредакциазура | акод аредакциазура]Иара убри А. Ламберти излеиҳәо ала, уи атәы анеилылкаа, Леуан лԥынҵа хҵәаны, арреи лареи еиманы, Ԥуҭо (Танури лабду) иахь ддәықәлеит, уа даанижьит[3]. Насгьы уи ашьҭахь зныкымкәа аԥсуаа Леуан иахь ақьырауаҩ ддәықәырҵон. Ҭанури дыԥсит 1628 ашықәс азы. Иҟалап рыцҳа, ахьаа лзымчҳакәа, дыԥсызар.
Азгәаҭқәа
[аредакциазура | акод аредакциазура]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Чкәан Иури, Аԥсуа аҳцәа Чачаа рашьҭра., Қарҭ: Универсал, 2007.
- ↑ Лакоба Станислав, Аԥсны аҭоурых., Аҟәа: Алашара, 1991.
- ↑ 3,0 3,1 Ламберти Арканџьело, Кьалӷьҭа ахҳәаа, иахьатәи Гыртәыла., Урыстәыла, 1913.