СИ

Аматериал Авикипедиа аҟынтә - зхы иақәиҭу аенциклопедиа

Ак хадақәа[аредакциазура | акод аредакциазура]

Ашәара Ашәага-зага ак Адырга
аԥсшәа ахьӡ ажәларбжьаратә ахьӡ аԥсшәатә ажәларбжьаратә
Адура аметр metre (meter) м m
Амаса акьылаграм kilogram кг kg
Аамҭа асекунд second с s
Афымца амч Ампер ampere А A
Атермодинамикатә температура Акельвин kelvin К K
Алаша амч акандела candela кд cd
Количество вещества амол mole мол mol

Ак иԥицазқәа[аредакциазура | акод аредакциазура]

Производные единицы с собственными названиями
Ашәара Ашәага-зага ак Адырга Выражение
аԥсшәа хьыӡ ажәларбжьаратә ахьӡ аԥсшәа ажәларбжьаратә
Плоский угол радиан radian рад rad м·м−1 = 1
Телесный угол стерадиан steradian ср sr м2·м−2 = 1
Атемпература Цельси ишкалала¹ Цельси иградус degree Celsius °C °C K
Частота герц hertz Гц Hz с−1
Амч ниутон newton Н N кг·м·c−2
Энергия џоул joule Џ J Н·м = кг·м2·c−2
Мощность ватт watt Вт W Џ/с = кг·м2·c−3
Давление паскаль pascal Па Pa Н/м2 = кг·м−1·с−2
Алашаратә ӷьыра лиумен lumen лм lm кд·ср
Освещённость лиуқс lux лқ lx лм/м² = кд·ср/м²
Электрический заряд кәлон coulomb Кл C А·с
Разность потенциалов вольт volt В V Џ/Кл = кг·м2·с−3·А−1
Сопротивление ом ohm Ом Ω В/А = кг·м2·с−3·А−2
Электроёмкость фарад farad Ф F Кл/В = с4·А2·кг−1·м−2
Амхалдызтә ӷьыра вебер weber Вб Wb кг·м2·с−2·А−1
Амхалдызтә индукциа тесла tesla Тл T Вб/м2 = кг·с−2·А−1
Индуктивность генри henry Гн H кг·м2·с−2·А−2
Электрическая проводимость сименс siemens См S Ом−1 = с3·А2·кг−1·м−2
Активность (радиоактивного источника) беккерель becquerel Бк Bq с−1
Поглощённая доза ионизирующего излучения греи gray Гр Gy Џ/кг = м²/c²
Аефективтә доза ионизирующего излучения зиверт sievert Зв Sv Џ/кг = м²/c²
Активность катализатора катал katal кат kat мол/с


Ашьҭыхгақәа рԥынгылақәа[аредакциазура | акод аредакциазура]

Кратные единицы — единицы, которые в целое число раз превышают основную единицу измерения некоторой физической величины. Международная система единиц (СИ) рекомендует следующие десятичные приставки для обозначений кратных единиц:

Ашьҭыхга Аԥынгыла Адырга Пример
аԥсшәа ажәларбжьаратә аԥсшәа ажәларбжьаратә
101 дека deca да da дал — декалитр
102 гекта hecto г h гПа — гектопаскаль
103 кьыла kilo к k кН — кьыланиутон
106 мега Mega М M МПа — мегапаскал
109 гьыга Giga Г G ГГц — гьыгагерц
1012 тера Tera Т T ТВ — теравольт
1015 пета Peta П P Пфлопс — петафлопс
1018 екса Exa Е E ЕБ — эксабайт
1021 ӡетта Zetta Ӡ Z ӠеВ — зеттаэлектронвольт
1024 иотта Yotta И Y ИБ — йоттабайт

Ахәҭаақәа рԥынгылақәа

Ашьҭыхга Аԥынгыла Адырга Пример
аԥсшәа ажәларбжьаратә аԥсшәа ажәларбжьаратә
10−1 децы deci д d дм — децыметр
10−2 санты centi с c см — сантыметр
10−3 милли milli м m мH — миллиниутон
10−6 микра micro мк µ (u) мкм — микраметр, микрон
10−9 нана nano н n нм — нанаметр
10−12 пика pico п p пФ — пикафарад
10−15 фемта femto ф f фс — фемтасекунда
10−18 атта atto а a ас — аттасекунда
10−21 ӡепта zepto ӡ z ӡКл — ӡептакулон
10−24 иокта yocto и y иг — иоктаграмм