«Аҟәа» аревизиақәа рыбжьара аиԥшымзаара
мНет описания правки |
|||
Ацәаҳәа 35: | Ацәаҳәа 35: | ||
| Commons_Адаҟьа = |
| Commons_Адаҟьа = |
||
}} |
}} |
||
'''Аҟəа''' ({{lang-ka|სოხუმი}}, {{lang-ru|Сухум}} |
'''Аҟəа''' ({{lang-ka|სოხუმი}}, {{lang-ru|Сухум}}) — [[Аҧсны]] иаҳҭнықалақьыуп. Аҟәа даара акрызхыҵуа қалақьыуп. Ҧасатәи Аҟәа- Диоскуриа ахьӡын. Уи иахьа амшын аҵаҟа иҵәахыуп, иҟоуп. |
||
Аҟәа ақалақь статус 1848-тә шыҟәсантә иауит. Иара атәыла агәҭабжьаратәи хәҭаҿы, 107 км [[Урыстәыла|Урыстәылатә]] ҳәаҟнытә, [[Амшын Еиқәа|Еиқәамшын]] игаҟны иҟоуп. Аӡиасқәа [[Кьалашәыр]], [[Басла]], [[Хакьыҧсы]] ақалақь иалсны рцоит. |
Аҟәа ақалақь статус 1848-тә шыҟәсантә иауит. Иара атәыла агәҭабжьаратәи хәҭаҿы, 107 км [[Урыстәыла|Урыстәылатә]] ҳәаҟнытә, [[Амшын Еиқәа|Еиқәамшын]] игаҟны иҟоуп. Аӡиасқәа [[Кьалашәыр]], [[Басла]], [[Хакьыҧсы]] ақалақь иалсны рцоит. |
Аверсиа 09:26, 23 абҵарамза 2015
Ашаблон:Анхаҭыҧ Аҟəа (ақырҭ. სოხუმი, аур. Сухум) — Аҧсны иаҳҭнықалақьыуп. Аҟәа даара акрызхыҵуа қалақьыуп. Ҧасатәи Аҟәа- Диоскуриа ахьӡын. Уи иахьа амшын аҵаҟа иҵәахыуп, иҟоуп.
Аҟәа ақалақь статус 1848-тә шыҟәсантә иауит. Иара атәыла агәҭабжьаратәи хәҭаҿы, 107 км Урыстәылатә ҳәаҟнытә, Еиқәамшын игаҟны иҟоуп. Аӡиасқәа Кьалашәыр, Басла, Хакьыҧсы ақалақь иалсны рцоит.
Административ-территориалтә шара
Аҟəатәи араионқәа:
- Ҧсҳәы
- Иашыра (Ешыра)
- Гәымсҭа
- Иашҭхәа
- Баслаҭа
- Аҧра (Гәма хәыҷы)
- Гәма
- Ӡыгәҭа (Ӡыхәҭа)
- Акаҧа
- Кьалашәыр
Аҟәа амилаҭтә аилазаара:
- Аҧсуаа — (56,3 %)
- Аурысцәа — (16,9 %)
- Ашәамахьцәа — (12,7 %)
- Ақырҭуаа — (4,0 %)
- Аберзенцәа — (1,5 %)
Аҭоурых
Аиланхарҭақәа-агыларҭақәа раҧхьаӡа ақалақь территориаҟны ҵаҟатәи палеолит аамҭаҟны, 300-ҟа нызқь шықәса раҧхьа рызцәырҵит.
Аҭыҧантәи аиланхарҭа ду Аҟәа аҭыҧ аҿы, х-шьхақәа (Иашҭәа, Бырца, Гәарда) ашьпаҿы VI-тә шә-шқ-ҿы И. иираӡа Милеттә барзен аҭуџьарцәа аколониа Диоскуриа (Диоскуриада) иршьаҭаиркит. Дара ақалақь ҩ-иашьцәа Диоскурцәа – Кастәари Поливдеки, ирхырҵеит.
Агеографиа
Ақалақь атәыла агәҭабжьаратәи хәҭаҿы, 107 км Урыстәылатә ҳәаҟнытә, Еиқәамшын игаҟны иҟоуп. Аӡиасқәа Кьалашәыр, Басла, Хакьыҧсы ақалақь иалсны рцоит.
Атранспорт
Аҟәатәи ауаажәларратә транспорт атроллеибуси автобуси имоуп. Ақалақь итранспорт хкы хада – троллеибусоуп. Автобустә маршрутқәа рацәа ауп.